Το Σύστημα Ολοκληρωμένο
1. Στην προσπάθειά μας για κατανόηση της λειτουργίας των ηλεκτρικών μοτοσικλέτας, είναι καλλίτερα να δούμε πρώτα ολόκληρο το σύστημα και μετά να αναλύσουμε τα επιμέρους συστήματα. Είναι ενδιαφέρον να δούμε ότι το καύσιμο παρέχει την ισχύ για την κίνηση της μοτοσικλέτας καθώς επίσης και για τη λειτουργία όλων των ηλεκτρικών συστημάτων.
2. Η γεννήτρια παρέχει ισχύ στα ηλεκτρικά εξαρτήματα και συγχρόνως φορτίζει τη μπαταρία έτσι ώστε τα ηλεκτρικά κυκλώματα να λειτουργούν όταν ο κινητήρας και η γεννήτρια είναι σταματημένα. Απαραίτητα η γεννήτρια πρέπει να έχει αρκετή ισχύ για να λειτουργεί όλα τα ηλεκτρικά κυκλώματα ταυτόχρονα, με εξαίρεση τη μίζα. Αυτή είναι δουλειά της μπαταρίας. Σημειώστε ότι ηλεκτρική ισχύ ρέει προς τη μπαταρία κατά τη φόρτιση και έξω απ’ αυτήν κατά την εκφόρτιση.
Φόρτιση και Αποθήκευση
1. Όλες οι χρήσεις δρόμου μοτοσικλέτες (όχι αγωνιστικής χρήσης) κανονικά έχουν μπαταρία για να αποθηκεύουν την ηλεκτρική ενέργεια. Η μπαταρία εργάζεται μόνο με συνεχές ρεύμα D.C. (Direct Current) και η γεννήτρια η οποία τη φορτίζει πρέπει να της παρέχει συνεχές ρεύμα για αυτό το σκοπό.
2. Το δυναμό είναι μια γεννήτρια που παρέχει έξοδο συνεχούς ρεύματος και χρησιμοποιούταν σε παλιές μοτοσικλέτες, μέχρι το 1954, περίπου και σε μερικά Ανατολικό – Ευρωπαϊκά κράτη, μέχρι πρόσφατα.
Οι περισσότερες μοτοσικλέτες ωστόσο είναι εφοδιασμένες με εναλακτήρα (alternator) που παράγει εναλλασσόμενο ρεύμα (alternating current) το οποίο μετατρέπεται σε συνεχές ρεύμα D.C. ικανό για τη φόρτιση της μπαταρίας μέσω ενός ανορθωτή.
3. Το δυναμό συνεχούς ρεύματος έχει μικρότερη έξοδο ισχύος από τον εναλακτήρα ιδίου μεγέθους και χρειάζεται περισσότερη συντήρηση. Επιπρόσθετα εκ κατασκευής χρειάζεται μεγαλύτερη ταχύτητα περιστροφής για να αποδώσει ισχύ. Ο εναλακτήρας έχει το πλεονέκτημα να είναι σε θέση να φορτίσει τη μπαταρία ακόμα και όταν ο κινητήρας δουλεύει στο ρελαντί, ενώ το δυναμό θέλει περισσότερες στροφές πριν αρχίσει να φορτίζει τη μπαταρία. Με το μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα των εποχών μας, οι κινητήρες δουλεύουν για μεγάλες περιόδους στο ρελαντί. Έτσι μια μοτοσικλέτα με δυναμό σύντομα θα είχε ξεφόρτιστη μπαταρία. Ενώ οι μοτοσικλέτες με εναλακτήρα μπορούν και κρατούν τη μπαταρία φορτισμένη.
Ανάφλεξη
1. Οι βενζινοκινητήρες χρειάζονται σπινθήρα για να αναφλέξουν το μίγμα βενζίνης και αέρα που εισέρχεται στο θάλαμο καύσης. Ο σπινθήρας πρέπει να δίνεται απόλυτα συγχρονισμένα με τη θέση εμβόλου ώστε το αποτέλεσμα της καύσης του μείγματος να δίνει τη μεγαλύτερη δυνατή ισχύ και παράλληλα να έχουμε οικονομία καυσίμου. Ο σπινθήρας διαπηδά απ’ το ένα ηλεκτρόδιο του μπουζί στο άλλο. Τα μπουζί είναι βιδωμένα στην κυλινδροκεφαλή και υψηλή τάση από πολλαπλασιαστή-(ες) ή μανιάτο απαιτείται για να έχουμε σπινθήρα ανάμεσα στα δυο ηλεκτρόδια.
2. Μανιατό.
Το μανιατό είναι γεννήτρια κινούμενη από τον κινητήρα κατασκευασμένη να δίνει υψηλή τάση πάνω από 30.000 volts (30 kv), για την ανάφλεξη. Δεν χρησιμοποιείται στις μέρες μας.
3. Πολλαπλασιαστής
Ο πολλαπλασιαστής είναι ένας μετασχηματιστής ο οποίος ανεβάζει τη τάση της μπαταρίας στη τάση που χρειάζεται ώστε να έχουμε δυνατό σπινθήρα στο μπουζί. Αυτό συμβαίνει διακόπτοντας απότομα και πολύ γρήγορα το ρεύμα στο πρωτεύον πολλαπλασιαστή. Παραδοσιακά αυτό γινόταν με μηχανικές επαφές (διακόπτη) που έπαιρνε κίνηση (ανοιγόκλειναν) απ’ τον κινητήρα, τις λεγόμενες πλατίνες. Αλλά στις σύγχρονες μοτοσικλέτες αυτό γίνεται με ηλεκτρονικό διακόπτη. Όλα αυτά τα συστήματα ωστόσο, απλά ή σύνθετα, χρησιμοποιούν πολλαπλασιαστή στο τελικό στάδιο ανύψωσης της τάσης για να τη δώσουν στο(α) μπουζί.
Φωτισμός και Προειδοποίηση
1. Όλες οι μοτοσικλέτες (εκτός των αγωνιστικών) είναι εφοδιασμένες με μπροστά και πίσω φώτα. Τα μπροστά φωτιστικά (Headlamps) έχουν δυο θέσεις φωτεινότητας ώστε να αποφεύγεται το θάμπωμα των απέναντι οδηγών. Το πίσω φως είναι πολύ σημαντικό για την ασφάλεια του αναβάτη και ποτέ δεν πρέπει να το αφήνουμε εκτός λειτουργίας. Στην ίδια λάμπα βρίσκεται και το νήμα του φωτός ένδειξης “ STOP ”.
2. Όλες οι σύγχρονες μοτοσικλέτες είναι εφοδιασμένες με φώτα “flash ” εμπρός και πίσω. Για την προειδοποίηση του αναβάτη ότι τα flash είναι σε λειτουργία υπάρχει στα όργανα ενδεικτικό ή ενδεικτικά (2) λαμπάκια λειτουργίας “ flash ” χαμηλής ισχύος.
3. Προειδοποιητικά ή ενδεικτικά λαμπάκια υπάρχουν επίσης στα όργανα για να ενημερώνουν τον οδηγό σχετικά με διάφορες καταστάσεις της μοτοσικλέτας όπως χαμηλής στάθμης βενζίνης, πίεση λαδιού, θέση νεκράς, άναμα μεγάλης σκάλας, sidestand (σταντ), F.I. (fuel injection), immobilizer, στάθμης λαδιού ΑBS κ.α.
Εκκίνηση
1. Οι περισσότερες μοτοσικλέτες έχουν μίζα συνεχούς ρεύματος, υψηλής ροπής στρέψης η οποία περιστρέφει τον κινητήρα μέχρι να ξεκινήσει. Η απαίτηση του ρεύματος είναι υψηλή και αυτό απαιτεί μπαταρία μεγαλύτερη απ’ ότι θα απαιτούσε μια μοτοσικλέτα χωρίς μίζα.
Τροφοδοσία και Βενζίνη
1. Η βενζίνη παραδοσιακά παρέχεται μέσω καρμπιρατέρ στον (στους) κύλινδρο (-ους) του κινητήρα σε μορφή ατμών αέρος / βενζίνης που αναρροφούνται από την υποπίεση που δημιουργεί το πιστόνι και αυτή η μέθοδος χρησιμοποιείται σε πολλές μοτοσικλέτες και σήμερα.Ωστόσο, σε μερικά μεγάλα μοντέλα συμπιεσμένη βενζίνη ψεκάζεται υπό μορφή σπρέι κατ’ ευθείαν στους κυλίνδρους. Τέτοια συστήματα ψεκασμού καυσίμου ελέγχονται ηλεκτρονικά και το καύσιμο τροφοδοτείται μέσω ηλεκτρικής αντλίας που βρίσκεται μέσα στο ρεζερβουάρ.
2. Επειδή και το σύστημα ψεκασμού αλλά και ανάφλεξης είναι ηλεκτρονικά ελεγχόμενα ήταν ένα λογικό βήμα να ενσωματωθούν και τα δυο σε ένα εξειδικευμένο κομπιούτερ το οποίο συχνά ονομάζεται μονάδα ηλεκτρονικού ελέγχου (ECU). Ένας τέτοιος αλληλένδετος έλεγχος είναι γνωστός σαν σύστημα διαχείρισης κινητήρα.